Zarówno wyznaczenie granic ujawnionych w ewidencji gruntów jak i rozgraniczenie prowadzą do pokazania przez geodetę granic naszej nieruchomości. Cała procedura obserwowana oczami klienta jest bardzo podobna a jedyną różnicą jest cena i czas realizacji. W praktyce różnica pomiędzy tymi procedurami jest bardzo duża.
WYZNACZENIE:
Wykonując wyznaczenie granic geodeta powinien pokazać takie granice jakie zawiera mapa ewidencyjna. Zawiadamia strony, pokazuje punkty, spisuje protokół i jedzie do domu.
Ale co się dzieje gdy:
- Punkty wskazane przez geodetę nie pokrywają się z granicami widocznymi na gruncie?
- Strony pokażą inną dokumentację niż ta którą dysponuje geodeta?
- Jedna ze stron nie podpisze protokołu?
- Jedna ze stron nie pojawi się na gruncie?
Odpowiedź: NIC.
Właściciele zostają poinformowani o przebiegu granic ujawnionych w ewidencji oraz o rozbieżnościach w dokumentacji i ewentualnym sposobie rozwiązania tego problemu w drodze rozgraniczenia. Na tym czynność wyznaczenia zostaje zakończona. Geodeta jedzie do biura, sporządza odpowiednią dokumentacją w której opisuje cały przebieg rozprawy granicznej i przekazuje ją do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Z wyznaczenia granic nie sporządza się mapy dla zleceniodawcy jeżeli nie ma takiej potrzeby. W takim przypadku granica nie zostaje podpisana i ma status spornej albo nieustalonej. Nie zalecam budowy domu w odległości 4 m od takiej granicy bo kiedyś może się okazać że granica zmieni swoje położenie o np.. 0.5 m na naszą niekorzyść i pojawią się problemy (murowanie okien, sądy, problemy z odbiorem budynku, zbyt wąski wjazd na posesje i wiele innych nieprzyjemnych sytuacji jak z filmu Sami Swoi). Słupki zakopane w trybie wyznaczenia granic nie podlegają ochronie. Na drugi dzień sąsiad może wykopać, zniszczyć, przesunąć słupki i zakwestionować taką granicę.
ROZGRANICZENIE:
Rozgraniczenie zaczyna się od wystąpienia do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta ze specjalnym wnioskiem. Po wydaniu decyzji o wszczęciu postępowania rozgraniczeniowego przez organ prowadzący, geodeta wykonuje podobne czynności jak w przypadku wyznaczenia. Zawiadamia strony, pokazuje punkty graniczne, spisuje protokół i jedzie do domu.
Ale co się dzieje gdy:
- Punkty wskazane przez geodetę nie pokrywają się z granicami widocznymi na gruncie?
- Strony pokażą inną dokumentację niż ta którą dysponuje geodeta?
- Jedna ze stron nie pojawi się na gruncie?
- Jedna ze stron nie chce podpisać protokołu?
Odpowiedź: Wtedy geodeta ma obowiązek zapoznać się z taką dokumentacją albo poprosić strony żeby ustaliły nową wspólną granicę i podpisały odpowiednie dokumenty mające moc ugody sądowej. Oznacza to w praktyce możliwość zmiany granicy. Z czynności rozgraniczenia również zostaje sporządzona odpowiednia dokumentacja, która po kontroli w PODGiK trafia do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w celu wydania ostatecznej decyzji o rozgraniczeniu nieruchomości. Po wydaniu decyzji granica zostaje zmieniona i nie wolno już jej ruszać a zakopane słupki podlegają ochronie. Każde naruszenie, przestawienie, zniszczenie słupka granicznego przez którąś ze stron może się zakończyć surowymi konsekwencjami.
W przypadku rozgraniczenia jest jeszcze jeden bardzo ważny punkt.
Co się stanie jeżeli jedna ze stron zakwestionuje granice wskazaną przez geodetę, a negocjacje nie doprowadzą do zawarcia ugody pomiędzy właścicielami?
Odpowiedź: Geodeta kończy procedurę na gruncie, sporządza dokumentację i przekazuje ją wraz z opinią co do przebiegu granicy i sporu granicznego do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta który może wydać decyzję o rozgraniczeniu albo przekazać sprawę do sądu który pomoże podjąć obu stroną odpowiednie decyzje i obciąży wszystkimi kosztami postępowania).
PODSUMOWANIE:
Wyznaczenie granic można wykonać kiedy istnieją dobre dokumenty do wyniesienia granic, mamy pewność że sąsiedzi się pojawią i podpiszą protokół, inaczej warto zastanowić się nad rozgraniczeniem.
Artykuł jest ogólną charakterystyką obu procedur. Szczegółowe zasady rozgraniczania zawarte są w art. 153 Kodeksu cywilnego, art. 29-39 Prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz w rozporządzeniu Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 14 kwietnia 1999 roku w sprawie rozgraniczania nieruchomości.